درسنامه آموزشی فقاهت
فقاهت به معنای روش استخراج فقه است. بنابر این فقاهت غیر از فقه است. فقاهت آن ابزاری است که فقه بوسیله آن استخراج می شود. اگر کسی این درس را نخواند نمی تواند وارد فقه شود و مسائل مختلف آن را استخراج نماید.
برای تبیین این موضوع مقدما چند سوال مطرح می نمائیم.
سوال اول: آیا ابزار استخراج –که همان فقاهت است- برای تمامی ابواب فقهی واحد است؟ با اینکه هرباب فقهی دارای ابزار مستقل است؟
جواب: بله، تمام ابواب فقهی دارای یک ابزار استخراج می باشند و تفاوت ندارند. بنابر این اگر اینطور است پس قواعد عقلائی اقتضا می کند که ابتدا این ابزار اجتهادی فرا گرفته شود و بعد وارد مسائل مختلف فقها شویم.
این ابزار حتی برای استخراج علوم اسلامی نیز کفایت می نماید بنابر این شأن آن بسیار بالا است.
سوال دوم: آموزش فقاهت و ابزار اجتهاد چند سال زمان می برد؟
آموزش فقاهت یک سال زمان می برد آنچه زمان بر است خود فقه است نه فقاهت! خود فقاهت نهایتا در یک سال آموزش داده می شود.
سوال سوم: با آموزش فقاهت به چه مرحله ای رسیده ایم؟
فقاهت همان اجتهاد است. در حقیقت اگر می گوییم فلان عالم دارای اجتهاد است یعنی اینکه ابزار فقاهت را داراست و می تواند هر مساله ای را با استفاده از این ابزار استخراج نماید. بنابر این مهم همان فقاهت است. مجتهد کسی است که فقاهت را در دست دارد. اگر کسی این ابزار را در دست داشت دیگر برای او فرقی ندارد وارد چه حوزه تخصصی می شود ملکه استخراج در او هست و میتواند استنباط نماید. بنابر این با آموزش فقاهت، ملکه استخراج احکام را دارا می شویم.
سوال چهارم: این ابزار به طور مشخص کدام است؟
به طور مشخص این ابزار خلاصه در 10 علم می شود: "اصول فقاهت، اصول ادبیات، صرف ، نحو ، بلاغت، لغت، حروف، منطق، اصول فقه، رجال"
البته این 10 علم باید دارای شرایط و ویژگی های خاصی باشند تا فقاهت را حاصل نمایند. علم صرف و نحو و بلاغت و لغت در اینجا باید اجتهادی باشد نه تقلیدی و بسیاری از خصوصیات دیگر که باید وجود داشته باشند. چنانچه رجال و اصول فقه نیز اینگونه است.
سوال پنجم: اگر درسنامه ها برای این هدف طراحی شده است دارای چه ویژگی هایی است و چه افرادی می توانند ازین درسنامه ها استفاده کنند؟
درسنامه ها به صورت آموزشی و روان نوشته شده و برای عموم قابل استفاده است! به طور کلی این درسنامه ها در بردارنده چند ویژگی مهم می باشند:
1- فقاهت محور: چنانچه بیان گردید فقاهت غیر از فقه است و این درسنامه در جهت آموزش فقاهت تدوین شده است.
2- عمومی: آموزش فقاهت و اجتهاد به صورت روان تدوین شده به گونه ای که قابلیت آموزش عموم دانش پژوهان را دارد.
3- دوره یکساله: این درسنامه برای زمان یک سال آموزشی طراحی شده است.
درسنامه آموزش فقاهت(جلد4) : اصول لغت:
علم لغت در بیان علوم ادبی بیشترین سهم را در استنباط فقه داراست. درحالی که در نظام آموزشی جایگاهی برای آن تعریف نشده است.اگر مواردی نیز علم لغت مطرح می شود، تنها به سبک تقلیدی است. یعنی بیشتر به معرفی علمای لغت و کتاب های ایشان پرداخته می شود و دانش پژوه بیشتر در سرازیری تقلید قرار می گیرد.
این موضوع زمانی مهم به نظر می رسد که قول فقها مبنی بر عدم حجیت قول لغوی را ملاک قرار بدهیم در این صورت چگونه می توان تنها به کتب لغوی موجود بسنده نمود. فقها عقیده بر این دارند که قول علمای لغت معتبر نیست.
سوال این است که در این صورت پس چه چیزی حجت است؟ چه روشی برای پیدا کردن معنای حجت وجود دارد؟ کتاب اصول لغت روش استخراج معنای معتبر را بیان می دارد و در این کتاب با ملاک قرار دادن قول فقها علم لغت مطرح می شود.
| مشخصات کتاب | |
| تعداد صفحه | 100 صفحه |
| مولف | مصطفی جمالی |
| نوبت چاپ | اول |
| سال چاپ | 1396 |
| قطع کتاب | وزیری |
| شابک | 978-600-270-179-4 |
| شابک دوره | 978-600-270-187-9 |